Płukanie sieci wodociągowej
- Dział: Ogłoszenia
- Napisane przez Ewa
- Skomentuj jako pierwszy!
W 28 szkołach podstawowych – wśród 2195 uczniów (w Szkołach Podstawowych w kl. V-VIII w Suszu, Lubnowych, Jawtach Wielkich, Babiętach Wielkich, Borecznie, Zalewie, Bartach, Dobrzykach, Goryniu, Łęgowie, SP nr 3, 4, 5 w Iławie, Zespole Placówek Szkolno-Wychowawczych w Iławie, w Kazanicach, Prątnicy, Lubawie, Rożentalu, Złotowie, Gałdowie, Gromotach, Lasecznie, Rudzienicach, Wikielcu, Akademickim Zespole Placówek Oświatowych Fijewo, Byszwałdzie, Rumienicy, Ząbrowie) i klasach gimnazjalnych w Ząbrowie wśród 50 uczniów, nauczyciele i pedagodzy szkolni, przeszkoleni przez pracowników Wojewódzkiej i Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Iławie, realizowali w roku szkolnym 2018/19 XIII edycję programu edukacyjnego „Trzymaj formę”, zainicjowanego przez Państwową Inspekcję Sanitarną i Polską Federację Producentów Żywności, a dotyczącego propagowania racjonalnego żywienia i aktywności fizycznej wśród uczniów i rodziców.
W czterech szkołach, tj. w Szkołach Podstawowych w Gałdowie, Byszwałdzie, Bartach i Akademickim Zespole Placówek Oświatowych w Fijewie nauczyciele wraz z uczniami realizowali własne projekty uwzględniające tematykę programu, w pozostałych szkołach podejmowali różne działania na te tematy.
W szczególności uświadamiali znaczenie spożywania zbilansowanej diety, czyli prawidłowo jakościowo i ilościowo skomponowanej diety oraz znaczenie aktywności fizycznej dla zdrowia.
Propagowane były również m. in. wybrane elementy edukacji konsumenckiej, znakowanie produktów wartością odżywczą (GDA), zdobywanie przez uczniów umiejętności czytania i rozumienia etykiet środków spożywczych.
Program realizowano poprzez.:
• Organizację zajęć, pokazów lub warsztatów kulinarnych – w 20 szkołach,
• Spożywanie drugiego śniadania wspólnie, uczniów z nauczycielami – w 20 szkołach,
• Konsultacje z rodzicami istoty problemu właściwego żywienia – w 16 szkołach,
• Układanie jadłospisów zgodnie z zasadami zbilansowanej diety – w 13 szkołach,
• Organizowanie zajęć praktycznych, warsztatów z edukacji konsumenckiej – w 13 szkołach,
• Spotkania z ekspertem, specjalistą z zakresu żywienia – w 7 szkołach
• Organizacja dodatkowych zajęć ruchowych/sportowych – w 22 szkołach,
• Rodzice aktywnie pomagali lub uczestniczyli w organizacji/realizacji projektu – w 13 szkołach.
Szkoły współpracowały w ramach realizacji programu z różnymi instytucjami, organizacjami i partnerami powiatu iławskiego.
Program będzie kontynuowany w szkołach powiatu iławskiego w przyszłym roku szkolnym.
Jolanta Labiś
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Iławie
Każda osoba, która zastanawia się nad prowadzeniem własnej działalności na terenie powiatu iławskiego, a chciałaby uzyskać więcej informacji o założeniu i prowadzeniu firmy, będzie mogła skorzystać z profesjonalnego doradztwa w Inkubatorze Technologicznym w Iławie.
Od sierpnia rozpocznie tam funkcjonowanie stały punkt bezpłatnych konsultacji dla osób chcących założyć własny biznes. Podczas indywidualnego spotkania z doradcą będzie można uzyskać informacje o procesie zakładania działalności gospodarczej i zdobyć wiedzę, która będzie przydatna w chwili otwarcia własnej firmy.
Dodatkowo, pracownicy Inkubatora Technologicznego w Iławie udzielą też informacji w sprawie dostępnych form wsparcia dla przedsiębiorców i pracodawców, świadczonych przez Powiatowy Urząd Pracy w Iławie i inne podmioty.
Dyżury w Inkubatorze Technologicznym w Iławie, który funkcjonuje przy ulicy Andersa 12, odbywać się będą w sierpniu od poniedziałku do piątku w godz. od 10:00 do 16:00.
To program edukacyjny realizowany w części szkół ponadpodstawowych powiatu iławskiego dotyczący profilaktyki raka szyjki macicy. Edukację młodzieży w obecnym roku szkolnym prowadzą przeszkoleni nauczyciele, pielęgniarki szkolne i pedagodzy szkolni.
Głównym sprawcą raka szyjki macicy jest HPV - to skrót nazwy powszechnie występującego wirusa brodawczaka ludzkiego. Infekcje nim wywołane są jednymi z najczęstszych schorzeń przekazywanych na drodze kontaktów seksualnych, ryzyko zakażenia mogą nieść także kontakty seksualne bez odbycia pełnego stosunku: petting czy seks oralny. Istnieje ponad 100 typów tego wirusa, zakażenie większością z nich jest stosunkowo niegroźne, przebiega bezobjawowo i ustępuje samoistnie. Wirus może też spowodować wystąpienie bardzo uciążliwych i trudnych w leczeniu brodawek zwanych kłykcinami kończystymi. Mają one biały lub różowy kolor i kalafiorowatą powierzchnię. Mogą pojawić się w okolicy narządów płciowych i odbytu, a także przy ustach, na języku i podniebieniu. Brodawki mogą wystąpić w ciągu kilku tygodni lub miesięcy po kontakcie seksualnym z osobą zakażoną.
Istnieją jednak typy wirusa, które są szczególnie niebezpieczne tzw. onkogenne, prowadzą do powstawania zmian przedrakowych i raka szyjki macicy. Do czynników zwiększających ryzyko rozwoju raka szyjki macicy należą – wczesny wiek rozpoczęcia współżycia seksualnego ( do zakażenia wirusem HPV znacznie łatwiej dochodzi u osób młodych), liczni partnerzy seksualni (większe prawdopodobieństwo przeniesienia zakażenia), palenie tytoniu zwiększa ryzyko uszkadzania DNA komórek, zmiana modelu życia rodzinnego prowadzi do osłabienia wpływu wychowawczego rodziny na młodzież, rozwój turystyki i zwiększająca się mobilność Polaków oraz obywateli krajów o wysokich wskaźnikach chorób przenoszonych drogą płciową, rozwój prostytucji. Niska zgłaszalność kobiet na badania cytologiczne (w Polsce średnio ok. 25 % kobiet).
Regularne zgłaszanie się kobiet na badanie cytologiczne prowadzone przez lekarzy ginekologów polegające na pobraniu specjalną, jednorazową szczoteczką wymazu z szyjki macicy, pozwala na wczesne wykrycie zmian chorobowych, daje szansę skutecznego leczenia i zapobiegania rakowi szyjki macicy. Program ma za zadanie uświadomienie tej wiedzy przede wszystkim dziewczętom i ich matkom.
Rak Szyjki Macicy to drugi co do częstości występowania nowotwór złośliwy narządów rodnych u kobiet w wieku 20 - 44 lata, zajmujemy 4 miejsce wśród krajów europejskich pod względem umieralności na tę chorobę.
Rak szyjki macicy rozwija się powoli i bezobjawowo. U kobiet zauważalne objawy pojawiają się dopiero w stadiach zaawansowanych. Średni czas rozwoju choroby wynosi od 5 do 12 lat. Z tego powodu kobiety, które nie wykonywały regularnie profilaktycznych badań cytologicznych, często zbyt późno zjawiają się u lekarza. Rak szyjki macicy późno wykryty i nie leczony może doprowadzić do śmierci nawet w młodym wieku.
Istniejące szczepionki obniżają ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy ale nie dają całkowitej pewności, że kobieta nie zachoruje.
Więcej informacji na stronie www.pierwszykrok.edu.pl
Iwona Marchlewska
Promocja Zdrowia i Oświata Zdrowotna
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Iławie
Działając na podstawie art. 20. ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2019 r. poz. 509) zwołuję na dzień 4 lipca 2019r. (czwartek) X nadzwyczajną Sesję Rady Miejskiej w Zalewie. Początek obrad godzina 9:00.
Proponowany porządek obrad
1. Otwarcie obrad Sesji.
2. Sprawdzenie kworum i przyjęcie porządku obrad.
3. Dyskusja i głosowanie nad następującymi projektami uchwał:
1) w sprawie wyrażenia zgody na utworzenie miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli pod nazwą Murawki,
2) w sprawie wyrażenia zgody na utworzenie miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli pod nazwą Gubławki,
3) w sprawie wyrażenia zgody na utworzenie miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli pod nazwą Pozorty.
4. Sprawy różne.
5. Zamknięcie obrad.
Sesja Rady Miejskiej odbędzie się w sali sesyjnej Urzędu Miejskiego przy ul. Częstochowskiej 8.
Z poważaniem
Przewodniczący Rady Miejskiej
Jan Lichacz
UWAGA grzyby zbieraj rozważnie!
W naszych lasach rośnie wiele grzybów o różnej toksyczności. Są gatunki śmiertelnie trujące, trujące, warunkowo jadalne i jadalne. Większość grzybów najbardziej niebezpiecznych, śmiertelnie trujących, posiada po spodniej stronie kapelusza blaszki.
Pamiętajmy, że od wiosny do jesieni owocuje muchomor sromotnikowy, często mylony z gołąbkiem zielonym, kanią lub gąską żółtą, zwaną zielonką!
Muchomora wiosennego i jadowitego zbieracze mylą z młodymi dziko rosnącymi pieczarkami.
Już owocniki średniej wielkości tych muchomorów mogą stanowić dawkę śmiertelną!
Trucizny w nich zawarte nie rozpuszczają się w wodzie, dlatego gotowanie tych grzybów nie powoduje zmniejszenia ich właściwości trujących.
Do grzybów powodujących śmiertelne zatrucia w wyniku uszkodzenia wątroby, nerek i nadnerczy należy zasłonak rudy i piestrzenica kasztanowata. Takie gatunki jak: strzępiaki, czernidłaki, lejkówki, muchomory czerwone i plamiste, zawierają trucizny, które atakują system nerwowy. Do tej grupy zalicza się olszówkę, która zawiera w sobie truciznę rozpuszczalną w wodzie. Obgotowanie zmniejsza lecz nie likwiduje właściwości trujących, a objawy inne niż gastryczne nie są kojarzone ze spożyciem olszówki.
Inna grupa grzybów, która powoduje zatrucia objawiające się biegunkami i wymiotami prowadzącymi do odwodnienia organizmu to: niektóre gołąbki, mleczaje, gąski, czubajki, muchomor cytrynowy, wieruszka ciemna, pieczarka żółtawa, maślanka wiązkowa i ceglasta.
Wszystkie te grzyby posiadają na spodniej części kapelusza blaszki, a związki trujące zawarte w nich nie są wykrywane żadnymi sposobami domowymi!
W obrębie grupy grzybów, które po spodniej stronie kapelusza posiadają rurki, przypominające gąbkę występują grzyby trujące, takie jak: borowik purpurowy, borowik grubotrzonowy, borowik szatański (rzadko spotykany w Polsce).
Goryczak żółciowy – (mylnie zwany szatanem) jest grzybem niejadalnym ze względu na bardzo gorzki smak.
Warto zaopatrzyć się w dobry atlas grzybów i nauczyć się odróżniania gatunków grzybów jadalnych od trujących!
Aby zapobiec zatruciom grzybami, trzeba pamiętać o podstawowych zasadach postępowania:
- zbierać tylko dobrze znane gatunki grzybów pamiętając, że wiele grzybów trujących jest bardzo podobnych do jadalnych i tylko dobra znajomość cech botanicznych pozwala uniknąć tragicznej pomyłki,
- nie zbierać grzybów małych, ukrytych w ściółce, u których nie można dostrzec charakterystycznych cech gatunkowych,
- unikać podawania potraw z grzybów dzieciom, osobom starszym lub chorym, gdyż grzyby zawierają dużo substancji chitynowych i śluzowych co powoduje, że nawet gatunki jadalne są ciężko strawne.
Zatrucia grzybami objawiają się bólami głowy, brzucha, nudnościami i biegunką. W takich sytuacjach niezwłocznie należy zgłosić się do lekarza a resztki potraw lub wymiocin zabezpieczyć do analizy. Należy wiedzieć, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, po której stan chorego gwałtownie się pogarsza. Zgłoszenie się w porę do lekarza może choremu uratować życie.
Przyczyną poważnych kłopotów zdrowotnych mogą być nie tylko grzyby trujące. Zebrane grzyby jadalne pozostawione w warunkach sprzyjających rozwojowi drobnoustrojów mogą być również czynnikiem wywołującym zatrucia bakteryjne.
Potrawy z grzybów należy spożywać świeże, bezpośrednio po sporządzeniu. Nie wolno przetrzymywać potraw z grzybów nawet w lodówce, ponieważ łatwo się psują i szybko powstają w nich substancje szkodliwe dla zdrowia.
Iwona Marchlewska Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Iławie
Zatrucia grzybami
Zatrucia grzybami należą do zatruć pokarmowych. W naszych lasach rośnie wiele grzybów o różnej toksyczności.Są gatunki śmiertelnie trujące, trujące, warunkowo jadalne i jadalne. Większość grzybów najbardziej niebezpiecznych, śmiertelnie trujących, posiada po spodniej stronie kapelusza blaszki.
Należą do nich muchomory, a wśród nich najgroźniejszy – muchomor sromotnikowy. Trucizny w nich zawarte nie rozpuszczają się w wodzie, dlatego gotowanie tych grzybów nie powoduje zmniejszenia ich właściwości trujących.
Muchomora sromotnikowego, łatwo można pomylić z zielono zabarwionym gołąbkiem, gąską zielonką, czubajką kanią. Muchomora wiosennego i jadowitego zbieracze mylą z młodymi dziko rosnącymi pieczarkami.
Do grzybów powodujących śmiertelne zatrucia w wyniku uszkodzenia wątroby, nerek i nadnerczy należy zasłonak rudy i piestrzenica kasztanowata. Takie gatunki jak: strzępiaki, czernidłaki, lejkówki, muchomory czerwone i plamiste, zawierają trucizny, które atakują system nerwowy. Do tej grupy zalicza się olszówkę, która zawiera w sobie truciznę rozpuszczalną w wodzie. Obgotowanie zmniejsza lecz nie likwiduje właściwości trujących, a objawy inne niż gastryczne nie są kojarzone ze spożyciem olszówki.
Inna grupa grzybów, która powoduje zatrucia objawiające się biegunkami i wymiotami prowadzącymi do odwodnienia organizmu to: niektóre gołąbki, mleczaje, gąski, czubajki, muchomor cytrynowy, wieruszka ciemna, pieczarka żółtawa, maślanka wiązkowa i ceglasta.
Wszystkie te grzyby posiadają na spodniej części kapelusza blaszki, a związki trujące zawarte w nich nie są wykrywane żadnymi sposobami domowymi!
W obrębie grupy grzybów, które po spodniej stronie kapelusza posiadają rurki, przypominające gąbkę występują grzyby trujące, rzadko spotykane, takie jak: borowik purpurowy, borowik grubotrzonowy, borowik szatański ; goryczak żółciowy – (mylnie zwany szatanem) grzyb niejadalny ze względu na bardzo gorzki smak.
Przyczyną poważnych kłopotów zdrowotnych mogą być nie tylko grzyby trujące . Zebrane grzyby jadalne pozostawione w warunkach sprzyjających rozwojowi drobnoustrojów mogą być również czynnikiem wywołującym zatrucia bakteryjne.
Należy unikać podawania potraw z grzybów dzieciom, osobom starszym lub chorym – grzyby zawierają dużo substancji chitynowych co powoduje, że nawet gatunki jadalne są ciężko strawne.
Należy zbierać tylko dobrze znane gatunki grzybów pamiętając, że wiele grzybów trujących jest bardzo podobnych do jadalnych i tylko dobra znajomość cech botanicznych pozwala uniknąć tragicznej pomyłki ! Nie zbierać grzybów małych, ukrytych w ściółce, u których nie można dostrzec charakterystycznych cech gatunkowych.Najlepiej zaopatrzyć się w dobry atlas grzybów i przy jego pomocy sprawdzić jeszcze raz w domu grzyby przyniesione z lasu.
Bąblowica to choroba odzwierzęca, pasożytnicza. Do zarażenia dochodzi w wyniku połknięcia jaj tasiemca bąblowca. Źródłem zarażenia są odchody zwierząt mięsożernych, żywicieli ostatecznych pasożyta głównie lisów, jenotów, wilków rzadziej psów i kotów. Resztki odchodów zwierzęcia, zawierające jaja pasożyta mogą znajdować się na krzaczkach, mchu i owocach leśnych. Człowiek najczęściej zaraża się przez spożycie nie mytych owoców leśnych np. poziomek, czarnych jagód lub przeniesienie jaj z liści, czy sierści np. zarażonego psa do ust. Do zarażenia może również dojść poprzez przypadkowe spożycie jaj tasiemca, które mogą znajdować się w wodzie lub glebie zanieczyszczonej odchodami zwierząt.
Jaja są odporne na działanie niskiej temperatury, warunki środowiska i różne związki chemiczne. W optymalnych warunkach mogą zachować zdolności inwazyjne przez kilka miesięcy, w wysuszonym kale zwierząt ponad rok.
Połknięte przez człowieka jaja pasożyta w przewodzie pokarmowym przekształcają się w larwy, które poprzez układ krwionośny roznoszone są w organizmie. Najczęściej osiadają w wątrobie, rzadziej w płucach, mózgu, nerkach.
W narządach tych larwy rozrastają się, tworząc pęcherzyki, nieraz mające kilka centymetrów średnicy. Pasożyt rosnąc, rozpycha tkankę zaatakowanego narządu. Larwy tasiemca mogą trafić również do śledziony, mięśni, gałki ocznej, tkanki podskórnej, jamy brzusznej i kości.
Choroba u ludzi postępuje powoli. Ze względu na długi bezobjawowy przebieg rozpoznanie bąblowicy z reguły jest późne.
Leczenie obejmuje radykalny zabieg chirurgiczny usuwający zmianę i terapię lekami przeciwpasożytniczymi. Niektóre przypadki bąblowicy wymagają jedynie obserwacji klinicznej, obrazowej i testów serologicznych.
Zagrożenie zarażeniem bąblowcem występuje w całym kraju, ale najwięcej przypadków zachorowań ma miejsce na Warmii i Mazurach oraz w województwie podkarpackim ( w 2018 roku w naszym województwie stwierdzono 9 zachorowań).
Występujący obecnie wzrost populacji lisów zwiększa zagrożenie bąblowicą.
Zapobieganie:
- owoce leśne (podobnie jak inne owoce) trzeba przed zjedzeniem umyć strumieniem ciepłej, bieżącej wody,
- nie używać do mycia owoców i warzyw wody ze zbiorników dostępnych dla zwierząt,
- po powrocie z lasu należy dokładnie umyć ręce (sobie i dziecku),
- regularnie odrobaczać psy i koty,
- myć ręce po kontakcie z psem i kotem,
- zawsze myć ręce przed jedzeniem,
- ogrodzenie posesji w celu ograniczenia dostępu lisów i innych dzikich drapieżników,
- w pracy wymagającej kontaktu ze zwierzętami, żywicielami ostatecznymi i ich odchodami należy używać rękawic ochronnych.
Opracowanie: Iwona Marchlewska - Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Iławie
Żmija zygzakowata ma szparowate, pionowo ustawione źrenice oczu (co odróżnia ją od innych gatunków węży występujących w Polsce). Kryje się w wykrotach, wśród kamieni, pod zwalonymi pniami drzew, w norach gryzoni, wśród skalnych głazów. Najchętniej zamieszkuje wilgotne polany leśne porośnięte mchem torfowym, borówką bagienną i bagnem. Można ją spotkać na dobrze nasłonecznionych porębach leśnych, w pobliżu wód stojących i rowów. Dobrze pływa i pije dużo wody.
Jesień i zimę (od października do marca) przesypia ukryta pod kamieniami, w norach i wykrotach, często gromadnie.
Żmija atakuje człowieka tylko wtedy, gdy czuje się zagrożona odcięciem drogi ucieczki, nagłym zbliżeniem, dotykaniem kijem lub nogą.
Bezpośrednio po kontakcie z wężem należy poszukać na ciele śladów ugryzienia - w postaci dwu ranek kłutych (jak po ukłuciu szpilką) w odległości do 1 cm od siebie (nie muszą krwawić). Jeśli w ciągu 10 min w miejscu ugryzienia przez żmiję nie pojawi się zaczerwienienie i obrzęk, można z dużym prawdopodobieństwem wnioskować, że jad nie został wpuszczony.
OBJAWY MIEJSCOWE
• typowa ranka kłuta
• narastający, rozchodzący się obrzęk
• ból w miejscu ukąszenia
• zaczerwienienie, zasinienie
• krwawienie z ranki (rzadko)
OBJAWY OGÓLNE
• niepokój i lęk
• osłabienie ogólne, znużenie, senność,
• mdłości, wymioty, bóle brzucha, biegunka
• poty, dreszcze
• drętwienie, znieczulenia np. wokół ust
• wzmożone pragnienie
• obrzęk twarzy, węzłów chłonnych, podbiegnięcia krwawe
• tętno słabe, niemiarowe, niewyczuwalne (spadek ciśnienia, wstrząs)
PIERWSZA POMOC
• powyżej miejsca ukąszenia założyć opaskę uciskową (nie za mocno), co 10-20 min. zwalniać opaskę na 1-2 min.
• rankę odkazić np. wodą utlenioną
• osobę pokąsaną ułożyć wygodnie i okryć,
poszkodowany nie powinien wykonywać zbędnych ruchów
• podawać duże ilości płynów
• wezwać lekarza
CZEGO NIE ROBIĆ
• nie masować, nie nacinać ranki,
nie odsysać ustami,
• nie podawać alkoholu, leków „cucących”,
• nie podawać surowicy przeciw jadowi żmij bez decyzji lekarza.
ZAPOBIEGANIE
• do lasu, na skałki, ubieraj całe wysokie obuwie, najlepiej skórzane
• patrz pod nogi, nie dotykaj, nie zaczepiaj żmii, pozwól jej uciec
• zawsze uprzednio obejrzyj miejsce, gdzie siadasz, gdzie opierasz się rękami
Opracowanie: Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olsztynie, Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej
Wolne miejsca na kolonie dla dzieci rolników w Kołobrzegu, Zakopanem i Bieszczadach !!!
Kolonie dla dzieci rolników z województwa warmińską – mazurskiego w Kołobrzegu, Zakopanem i Bieszczadach !!!
Gminne Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe w Ełku, organizuje kolonie dla dzieci rolników przy współudziale Międzyszkolnego Ludowego Uczniowskiego Klubu Sportowego „ Pojezierze Ełckie”.
Wypoczynek odbędzie się w czterech turnusach:
I turnus ( pozostało 6 wolnych miejsc) - Wypoczynek odbędzie się nad morzem w Ośrodku Szkolno-Wypoczynkowy "Kopernik" w Kołobrzegu ul. Łopuskiego 37/39 , 42/44.w Kołobrzegu w terminie 04.07.2019 – 14.07.2019.
II turnus ( pozostało 12 wolnych miejsc) – Wypoczynek odbędzie się nad morzem w Ośrodku Szkolno-Wypoczynkowy "Kopernik" w Kołobrzegu ul. Łopuskiego 37/39 , 42/44.w Kołobrzegu w terminie 24.07.2019 – 03.08.2019.
III turnus ( pozostało 9 wolnych miejsc) – Wypoczynek odbędzie się w Ośrodku Szkolno-Wypoczynkowym " Lider" w Lesku ul; Jana Pawła II 18 w terminie 14.08.2019 – 24.08.2019. (Bieszczady)
IV turnus ( pozostało 14 wolnych miejsc) - Wypoczynek odbędzie się w Domu Wypoczynkowym U FRANKA ul. Piszczory 19a 34-500 Zakopane w terminie 20.08.2019 – 30.08.2019.
Z wypoczynku letniego mogą skorzystać dzieci i młodzież z terenu województwa warmińsko-mazurskiego urodzonych po 1 stycznia 2003 r., których co najmniej jedno z rodziców /prawnych opiekunów/ jest ubezpieczone w pełnym zakresie (jednocześnie na ubezpieczenie emerytalną - rentowe oraz wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie) lub pobiera rentę bądź emeryturę z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Koszty uczestnictwa wynosi 600 zł od osoby. Organizator zapewnia - całodobowe wyżywienie, zakwaterowanie w ośrodku wypoczynkowym, transport, wykwalifikowaną kadrę pedagogiczną (kierownicy, wychowawcy), opiekę medyczną, - ubezpieczenie od następstw niebezpiecznych wypadków, - atrakcyjny program kulturalno-oświatowy i wycieczek krajoznawczo-turystycznych. Wpłatę należy dokonać na konto podane przez organizatora nie wcześniej niż 24.06.2018 nie później niż 3 dni przed wyjazdem: Istnieje możliwości udziału dzieci w wypoczynku, których rodzice nie opłacają KRUSU z 100% odpłatnością ( 1200,00zł).
UWAGA: Liczba miejsc ograniczona. O zakwalifikowaniu uczestników decyduje kolejność zarejestrowania się elektronicznie na stronie http://www.lzselk.pl , oraz przesłanie kompletu oryginalnych dokumentów w terminie 7 roboczych dni od zarejestrowania się w systemie: karty uczestnika kolonii, zaświadczenie z Placówki Terenowej KRUS na adres: Urząd Gminy w Ełku ul: T. Kościuszki 28A, 19-300 Ełk z dopiskiem „ Kolonie 2019”.
W razie pytań i wątpliwości proszę kontaktować się z koordynatorem organizacji letniego wypoczynku (tel. 518034640, 516106667, 876194534 ), informację i karty kwalifikacyjne są również dostępne na stronie internetowej http://www.lzselk.pl. , oraz na facebooku (Bezpieczne wakacje z Gminą Ełk).
Podczas upałów, gdy temperatura powietrza osiąga 30ºC i więcej, nasila się ryzyko udaru cieplnego i przegrzania organizmu. W tym czasie należy otoczyć szczególną troską dzieci, osoby starsze i chore. Stosowanie poniższych zasad pozwoli uniknąć udaru cieplnego lub przegrzania organizmu.
PRZYSTOSOWANIE DOMU LUB MIESZKANIA
• Utrzymywanie temperatury powietrza w pomieszczeniach do 32°C w dzień i do 24°C w nocy;
• odsłanianie i otwieranie okien w nocy i wcześnie rano, gdy na zewnątrz temperatura powietrza jest niższa;
• zamykanie oraz zasłanianie okien zasłonami lub żaluzjami, również w klimatyzowanych pomieszczeniach;
• wyłączanie w miarę możliwości sztucznego oświetlenia i urządzeń elektrycznych.
CHŁODZENIE I NAWADNIANIE ORGANIZMU
• Branie częstych, chłodnych pryszniców lub kąpieli oraz stosowanie chłodnych okładów na ciało;
• noszenie jasnych, lekkich, luźnych, bawełnianych lub lnianych ubrań oraz nakrycia głowy i okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV;
• noszenie wygodnego i przewiewnego obuwia;
• picie dużej ilości wody;
• unikanie spożywania napojów alkoholowych;
• spożywanie chłodnych, lekko solonych potraw oraz owoców i warzyw o wysokiej zawartości potasu (pomidory, pomarańcze, sałaty, ogórki, marchew);
• przechowywanie żywności, szczególnie łatwo psującej się, w warunkach chłodniczych;
• utrzymywanie higieny osobistej.
UNIKANIE UPAŁU
• Przebywanie w najchłodniejszych pomieszczeniach w domu;
• unikanie forsownego wysiłku fizycznego;
• unikanie wychodzenia na zewnątrz w czasie największych upałów, w szczególności między godziną 10:00 a 15:00;
• spędzanie w miarę możliwości 2–3 godzin w chłodnym miejscu (np. w klimatyzowanych budynkach użyteczności publicznej);
• stosowanie kosmetyków z wysokim filtrem UV;
• nigdy nie należy zostawiać dzieci ani zwierząt w samochodach, nawet na chwilę.
UDZIELANIE POMOCY
• Jeśli w Twoim otoczeniu mieszkają osoby w podeszłym wieku, chore lub samotne – odwiedzaj je i w razie potrzeby udziel pomocy;
• przechowywanie leków w temperaturze poniżej 25°C lub w lodówce (należy zapoznać się z instrukcją zamieszczoną na opakowaniu);
• w przypadku wystąpienia objawów, takich jak: zawroty głowy, nudności, przyspieszona akcja serca lub stan podgorączkowy, należy natychmiast udać się do chłodnego miejsca, zwilżyć twarz, ręce i nogi, a następnie zwrócić się o pomoc do najbliższego punktu opieki medycznej;
• do osoby, która majaczy, ma drgawki, gorącą i suchą skórę, traci przytomność, niezwłocznie należy wezwać lekarza lub pogotowie ratunkowe;
• podczas oczekiwania na przybycie lekarza lub pogotowia należy:
∙ przenieść osobę w chłodniejsze miejsce,
∙ ułożyć na plecach z nogami i miednicą uniesionymi wyżej niż tułów,
∙ obniżać temperaturę ciała poprzez:
- przyłożenie zimnych okładów w okolice szyi, pach i pachwin,
- nieprzerwane wachlowanie,
- spryskiwanie skóry wodą o temperaturze 25–30 °C.
∙ nie należy podawać żadnych leków,
∙ osobę, która straciła przytomność należy ułożyć na boku.
Opracowanie Główny Inspektor Sanitarny
INFORMACJA NT. SKUTKÓW ZDROWOTNYCH NADMIERNEGO PROMIENIOWANIA ULTRAFIOLETOWEGO (UV)
Zgodnie z dotychczasowym stanem wiedzy, niewielkie ilości promieniowania UV są korzystne dla zdrowia i odgrywają istotną rolę w wytwarzaniu witaminy D. Jednak nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV prowadzi do niekorzystnych konsekwencji zdrowotnych.
Promieniowanie UV jest odpowiedzialne w ponad 80% za starzenie się skóry i powstanie zmarszczek.
Rodzaje promieniowania ultrafioletowego:
Są trzy rodzaje promieniowania UV, z czego promieniowanie UVC jest niemal całkowicie pochłaniane przez warstwę ozonową atmosfery, nie występuje, więc w świetle słonecznym docierającym do powierzchni Ziemi. Naturalnym źródłem promieniowania UV jest głównie promieniowanie UVA stanowiące ok. 95% – promieniowania o najdłuższej fali i mniejszej energii. Jego natężenie jest stałe przez cały dzień, niezależnie od czynników pogodowych i pory roku. Przenika przez chmury, szyby okienne czy samochodowe, jak również przenika do głębszych warstw skóry, aż do poziomu skóry właściwej. Nie wywołuje jednak rumienia, a efekty jego niekorzystnego działania są zauważalne dopiero po latach, ponieważ dawki promieniowania UVA kumulują się. Ten rodzaj promieniowania przyczynia się również do reakcji fotouczulających i jest główną przyczyną fotostarzenia się skóry. Trzecim rodzajem promieniowania jest promieniowanie UVB (ok. 5%) charakteryzujące się krótszą falą i większą energią, a tym samym jest znacznie bardziej niebezpieczne dla zdrowia. Najsilniej działa ono w godzinach 10:00-15:00, a w okresie letnim jego natężenie jest zdecydowanie wyższe. Można się przed nim częściowo ochronić, bowiem jest ono filtrowane przez chmury, szyby okienne czy samochodowe. Ten rodzaj promieniowania UV nie wnika głęboko w skórę, działa głównie na poziomie naskórka. Na skutki jego niekorzystnego działania nie trzeba długo czekać. Promieniowanie UVB odpowiedzialne jest za poparzenia skóry i wystąpienie rumienia posłonecznego. Ponadto powoduje zmniejszenie odpowiedzi immunologicznej organizmu, co może predysponować do wystąpienia zmian nowotworowych skóry oraz innych organów (może być jednym z powodów występowania np. zaćmy).
Zdrowotne konsekwencje narażania na promieniowanie UV:
- fotostarzenie się skóry - czyli przedwczesne starzenie się skóry spowodowane wieloma procesami zachodzącymi pod wpływem promieniowania ultrafioletowego,
- nowotwory skóry - nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV może prowadzić do przewlekłych zmian skórnych o charakterze nowotworowym jak: czerniak złośliwy, rak podstawnokomórkowy, rak kolczystonabłonkowy,
- przebarwienia skóry - pojawiają się w przypadku nadmiernego przebywania na słońcu lub intensywnego, długotrwałego korzystania z solarium,
- zaskórniki - promieniowanie UV ma wpływ na wzrost ilości pojawiających się zaskórników na skórze,
- nadprodukcja wolnych rodników - czyli reaktywnych form tlenu, które powodują utlenianie, drobne uszkodzenia i degenerację włókiem kolagenowych. Pogarszają stan skóry, przyspieszają jej starzenie,
- immunosupresja - zwiększona ekspozycja na promieniowanie UV prowadzi do osłabienia układu odpornościowego. Udowodniono, że intensywne opalanie się prowadzi do reaktywacji wirusa opryszczki - Herpes Simplex Virus. Poziom osłabienia odporności organizmu przez promieniowanie UVB zależy od indywidualnych i genetycznych uwarunkowań,
- fotodermatozy – nienowotworowe choroby skóry, wynikające z powstających w organizmie szkodliwych związków, aktywujących się pod wpływem promieni UV,
- choroby oczu – wykazano, że istnieje zależność między zaćmą a nadmierną ilością promieniowania UVB. Dlatego tak ważna jest ochrona oczu za pomocą okularów przeciwsłonecznych, które wyposażone są w specjalne filtry. Na całym świecie rocznie ok. 12-15 ml osób oślepło z powodu zaćmy, z czego 20% może być spowodowane działaniem promieniowania słonecznego,
- rumień i oparzenia słoneczne,
- reakcje fotouczulające.
Dzieci i młodzież są szczególnie narażone na szkodliwy wpływ promieniowania UV.
Nadmierna ekspozycja młodzieży na słońce, szczególnie sztuczne, może przyczynić się do powstania raka skóry w późniejszym wieku. Mechanizmy dowodzące tej zależności nie są do końca jasne, ale pewne jest, że skóra jest bardziej podatna na szkodliwe skutki promieniowania UV w okresie rozwojowym. Narażenie na długotrwałą ekspozycję na promieniowanie UV (zarówno naturalne i sztuczne) w okresie dzieciństwa i dojrzewania, znacząco zwiększa ryzyko wystąpienia czerniaka i innych nowotworów skóry w późniejszym wieku, a w/w predyspozycja zwiększa się u osób narażonych na promieniowanie UV przed ukończeniem 18 roku życia.
Z Konwencji o Prawach Dziecka przyjętej przez Organizację Narodów Zjednoczonych wynika, że dzieci i młodzież na wszystkich etapach rozwoju, od poczęcia aż do 18 r.ż., mają prawo do korzystania z najwyższego, możliwego do osiągnięcia poziomu ochrony zdrowia i bezpiecznego środowiska.
Zalecane środki chroniące przed nadmiernym promieniowaniem UV (wg WHO):
- należy ograniczyć czas przebywania w słońcu szczególnie koło południa, w godz. 10:00-14:00,
- należy robić przerwy w opalaniu się, częściej przebywać w cieniu,
- należy nosić ubrania ochronne, bawełniane, nie eksponować całego ciała, szczególnie chronić: oczy, twarz, szyję,
- należy nosić okulary przeciwsłoneczne z panelami bocznymi, które stanowią 99-100% ochrony przed UVA i UVB dla oczu,
- należy używać kremów ochronnych o szerokim spektrum ochrony przeciwsłonecznej, filtry słoneczne nie powinny być jednak wykorzystywane do wydłużania czasu spędzonego na słońcu,
- należy unikać korzystania ze sztucznego promieniowania UV w solariach. WHO zaleca wprowadzenie zakazu ich stosowania przez młodzież w wieku szkolnym,
- należy chronić niemowlęta i dzieci już od najmłodszych lat i uczyć je wraz z wiekiem racjonalnego korzystania ze słońca.
Przez wiele lat naukowcy wskazywali na źródło sztucznego światła imitującego światło słoneczne uznając je za „prawdopodobnie kancerogenne”. Najnowsze analizy przeprowadzone przez międzynarodowych ekspertów w dziedzinie nowotworów, wyraźnie stwierdzają, że korzystanie z solarium jest głównym czynnikiem kancerogennym.
W roku 2009 Międzynarodowa Agencja Badania Raka zakwalifikowała użycie solarium do grupy czynników rakotwórczych najwyższego ryzyka. Zagrożenie wystąpienia raka skóry wzrasta aż, o 75%, gdy z łóżek w solariach korzystają osoby poniżej 30 roku życia.Eksperci uznali, iż cały zakres fal ultrafioletowych powoduje mutacje, a nowa klasyfikacja solariów umieściła je na tym samym poziomie zagrożeń, co tytoń, wirusowe zapalnie wątroby czy azbest. Wielokrotne korzystanie w ciągu roku z łóżek opalających przyczynia się do nasilenia procesów przedwczesnego starzenia się skóry oraz występowania nowotworów skóry, w tym czerniaka. Obecnie uznaje się, że promieniowanie UVA, którego dawki ulegają kumulacji, jest równie szkodliwe jak UVB dlatego, że wiązka promieniowania jest znacznie dłuższa i dociera do głębszych warstw skóry. Niebezpieczne jest również uzależnienie ludzi młodych od korzystania z solariów, zwane tanoreksją.
Szkodliwość solariów jest nie tylko uzależniona od wieku osób, ale także od pochłoniętych dawek promieniowania UV, czyli od częstości i czasu tych naświetlań.Istotnym czynnikiem jest również fenotyp skóry, czyli podatność osobnicza. Idea solariów polegała w głównej mierze na tym, aby wyeliminować promieniowanie UVB powodujące poparzenia, które uznawano za główną przyczynę niekorzystnych zmian skórnych do lat 90-tych, a wzmocnić dawkę UVA, które przyczyni się do uzyskania opalenizny bez ryzyka powstania rumienia i podrażnienia skóry. Skóra poddana zwiększonej dawce promieniowania UVA w solarium ulega przyspieszonemu procesowi fotostarzenia. Lampy w solariach emitują głównie promieniowanie UVA w dawce podobnej do tej samej, jaką wytwarza słońce. Podczas jednorazowej wizyty w solarium skóra otrzymuje duże natężenie promieniowania UV w krótkim czasie, co stanowi 20-25-krotnie większą dawkę promieniowania niż w przypadku naturalnego powolnego opalania. Skóra rasy białej nie jest przystosowana do pochłaniania tak dużych ilości promieni UV.
Polska Unia Onkologii podkreśliła, że przyjmowane podczas opalania promieniowanie kumuluje się i dlatego im więcej promieni jest przyjmowanych, tym większe jest ryzyko zachorowania. Dla porównania, w krajach zachodnich – gdzie solaria są popularne od dłuższego czasu, stwierdza się wyższą zachorowalność na nowotwory skóry, w porównaniu z krajami Europy Środkowo-Wschodniej.
Amerykańscy onkolodzy stwierdzili, że opalanie się w solarium raz w tygodniuzwiększa ryzyko wyindukowania czerniaka ze znamion skóry aż o 70%.
Zasady racjonalnego korzystania z solariów (wg WHO). Nie zaleca się korzystania z solariów osobom:
- z fenotypem I i II,
- z licznymi znamionami barwnikowymi na skórze,
- z dużą ilością piegów,
- z oparzeniami słonecznymi w dzieciństwie.
Zdecydowanie nie powinny opalać się w solarium osoby poniżej 18 roku życia, ze stanami przednowotworowymi lub nowotworami skóry, ze skórą uszkodzoną przez słońce, przyjmujące leki uwrażliwiające na promieniowanie UV.
Rodzaje fenotypów skóry (tzw. karnacji skóry):
Dla mieszańców Europy Środkowej wyróżnia się 4 rodzaje fenotypów skóry:
- Fenotyp I – która nigdy się nie opala, zawsze ulega oparzeniom,
- Fenotyp II – czasami się opala, często ulega oparzeniom,
- Fenotyp III – często się opala, czasami ulega oparzeniom,
- Fenotyp IV – zawsze się opala, rzadko ulega oparzeniom.
Fenotypem I charakteryzują się osoby o rudych włosach i bladej karnacji. Opalenizna jest lekka, czerwona z częstą skłonnością do poparzeń.
Fenotypem II natomiast charakteryzują się osoby z jasnymi blond włosami, jasną karnacją, lekką, czerwona opalenizna i dość częstymi poparzeniami. Wskutek zmian spowodowanych starzeniem się skóry oraz długotrwałej ekspozycji na promieniowanie UV, właściwości skóry ulegają znacznemu pogorszeniu. Powstające defekty i uszkodzenia są w pewnym stopniu inne, niż w przypadku naturalnego starzenia się. Tak, więc, promieniowanie UV nie tylko przyspiesza proces starzenia się skóry, ale głównie powoduje takie zniszczenia, które bez jego nadmiernego udziału prawdopodobnie nie miałyby miejsca. Skóra bez tych uszkodzeń i zniszczeń wyglądałaby zdrowo i młodo. Zmiany skórne pod wpływem promieniowania UVA, czyli efekty fotostarzenia się nie są widoczne w krótkim odstępie czasu, powstają później.
Kliniczne objawy fotostarzenia się skóry:
- pogrubienie skóry,
- pogłębienie zmarszczek i fałdów,
- skóra staje się miejscowo szorstka,
- poszerzenie się porów w skórze,
- upośledzone gojenie się ran i zmian skórnych,
- nierównomierna dystrybucja komórek barwnikowych skóry (melanocytów), prowadząca do hiper- i hipopigmentacji,
- w procesie fotostarzenia się skóry, może dojść w późniejszym etapie do powstania specyficznych zmian skórnych, zwanych elastozą posłoneczną.
Stosując kremy ochronne, poczucie bezpieczeństwa zdrowotnego jest bardzo pozorne.Dzięki zawartym w nich filtrom anty – UVB skóra tak szybko nie ulega poparzeniom, nie oznacza to jednak, że można coraz dłużej przebywać na słońcu. Pomimo coraz skuteczniejszych kremów ochronnych ludzka skóra nie jest chroniona w 100%.Większa możliwość wystąpienia raka skóry oraz silniejsze działanie promieniowania UV spowodowane jest również powiększającym się uszkodzeniem warstwy ozonowej w atmosferze.
Według szacunków WHO - 10% spadek ozonu w stratosferze możespowodować dodatkowe 300 tys. nowotworów skóry, w tym o 45 tys. więcej czerniaka.
Sytuacja epidemiologiczna występowania nowotworów skóry
Nowotwory skóry stanowią ok. 10% wszystkich nowotworów złośliwych wykrywanych u ludzi. W skali globalnej w 2000 r. zdiagnozowano ponad 200 tys. przypadków czerniaka. W Polsce stwierdza się ponad 10 tys. nowych zachorowań rocznie.Częstość zachorowania na czerniaka wzrasta, co roku na świecie o ok. 4-5 %.Na całym świecie z powodu chorób wywołanych przez słońce, każdego roku umiera ok. 60 tys. osób, a najwięcej tych zgonów (48 tys.) spowodowane jest przez czerniaka.
W Polsce liczba zgonów z powodu czerniaka wynosi 1,5 tys. osób rocznie (dane WHO) .
Czerniak jest nowotworem złośliwym wywodzącym się z melanocytów – komórek barwnikowych produkujących melaninę. To jeden z najrzadziej występujących nowotworów skóry, ale też najbardziej niebezpieczny. W przedziale wieku 25-35 lat, czerniak jest najczęstszym nowotworem, na który chorują kobiety. Wykryty odpowiednio wcześnie jest w 90% wyleczalny. W Polsce jednak wykrywa się go zbyt późno, co znacznie pogarsza wyniki leczenia. W profilaktyce czerniaka bardzo ważną rolę odgrywa samokontrola zmian. Około 40-50% przypadków czerniaka, powstaje z istniejących lub nowopowstałych zmian barwnikowych na skórze.
27 kwietnia przypada Dzień Walki z Czerniakiem. Ta ogólnopolska kampania społeczna organizowana jest pod patronatem Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego.
Opracowanie:
Departament Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia, Główny Inspektorat Sanitarny
1 WHO: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs261/en/
2 „Fotostarzenie się skóry” R. Galus, Ł. Mandecki, M. Antiszko, K. Borowska, S. Zabielski; Akademia Medyczna w Warszawie, Katedra i Zakład Histopatologii i Embriologii Centrum Biostruktury; Wojskowy Instytut Medyczny, Klinika Dermatologii CSK MON; 2006
3WHO: http://www.who.int/uv/health/uv_health2/en/index2.html