UWAGA grzyby zbieraj rozważnie!
W naszych lasach rośnie wiele grzybów o różnej toksyczności. Są gatunki śmiertelnie trujące, trujące, warunkowo jadalne i jadalne. Większość grzybów najbardziej niebezpiecznych, śmiertelnie trujących, posiada po spodniej stronie kapelusza blaszki.
Pamiętajmy, że od wiosny do jesieni owocuje muchomor sromotnikowy, często mylony z gołąbkiem zielonym, kanią lub gąską żółtą, zwaną zielonką!
Muchomora wiosennego i jadowitego zbieracze mylą z młodymi dziko rosnącymi pieczarkami.
Już owocniki średniej wielkości tych muchomorów mogą stanowić dawkę śmiertelną!
Trucizny w nich zawarte nie rozpuszczają się w wodzie, dlatego gotowanie tych grzybów nie powoduje zmniejszenia ich właściwości trujących.
Do grzybów powodujących śmiertelne zatrucia w wyniku uszkodzenia wątroby, nerek i nadnerczy należy zasłonak rudy i piestrzenica kasztanowata. Takie gatunki jak: strzępiaki, czernidłaki, lejkówki, muchomory czerwone i plamiste, zawierają trucizny, które atakują system nerwowy. Do tej grupy zalicza się olszówkę, która zawiera w sobie truciznę rozpuszczalną w wodzie. Obgotowanie zmniejsza lecz nie likwiduje właściwości trujących, a objawy inne niż gastryczne nie są kojarzone ze spożyciem olszówki.
Inna grupa grzybów, która powoduje zatrucia objawiające się biegunkami i wymiotami prowadzącymi do odwodnienia organizmu to: niektóre gołąbki, mleczaje, gąski, czubajki, muchomor cytrynowy, wieruszka ciemna, pieczarka żółtawa, maślanka wiązkowa i ceglasta.
Wszystkie te grzyby posiadają na spodniej części kapelusza blaszki, a związki trujące zawarte w nich nie są wykrywane żadnymi sposobami domowymi!
W obrębie grupy grzybów, które po spodniej stronie kapelusza posiadają rurki, przypominające gąbkę występują grzyby trujące, takie jak: borowik purpurowy, borowik grubotrzonowy, borowik szatański (rzadko spotykany w Polsce).
Goryczak żółciowy – (mylnie zwany szatanem) jest grzybem niejadalnym ze względu na bardzo gorzki smak.
Warto zaopatrzyć się w dobry atlas grzybów i nauczyć się odróżniania gatunków grzybów jadalnych od trujących!
Aby zapobiec zatruciom grzybami, trzeba pamiętać o podstawowych zasadach postępowania:
- zbierać tylko dobrze znane gatunki grzybów pamiętając, że wiele grzybów trujących jest bardzo podobnych do jadalnych i tylko dobra znajomość cech botanicznych pozwala uniknąć tragicznej pomyłki,
- nie zbierać grzybów małych, ukrytych w ściółce, u których nie można dostrzec charakterystycznych cech gatunkowych,
- unikać podawania potraw z grzybów dzieciom, osobom starszym lub chorym, gdyż grzyby zawierają dużo substancji chitynowych i śluzowych co powoduje, że nawet gatunki jadalne są ciężko strawne.
Zatrucia grzybami objawiają się bólami głowy, brzucha, nudnościami i biegunką. W takich sytuacjach niezwłocznie należy zgłosić się do lekarza a resztki potraw lub wymiocin zabezpieczyć do analizy. Należy wiedzieć, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, po której stan chorego gwałtownie się pogarsza. Zgłoszenie się w porę do lekarza może choremu uratować życie.
Przyczyną poważnych kłopotów zdrowotnych mogą być nie tylko grzyby trujące. Zebrane grzyby jadalne pozostawione w warunkach sprzyjających rozwojowi drobnoustrojów mogą być również czynnikiem wywołującym zatrucia bakteryjne.
Potrawy z grzybów należy spożywać świeże, bezpośrednio po sporządzeniu. Nie wolno przetrzymywać potraw z grzybów nawet w lodówce, ponieważ łatwo się psują i szybko powstają w nich substancje szkodliwe dla zdrowia.
Iwona Marchlewska Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Iławie
Zatrucia grzybami
Zatrucia grzybami należą do zatruć pokarmowych. W naszych lasach rośnie wiele grzybów o różnej toksyczności.Są gatunki śmiertelnie trujące, trujące, warunkowo jadalne i jadalne. Większość grzybów najbardziej niebezpiecznych, śmiertelnie trujących, posiada po spodniej stronie kapelusza blaszki.
Należą do nich muchomory, a wśród nich najgroźniejszy – muchomor sromotnikowy. Trucizny w nich zawarte nie rozpuszczają się w wodzie, dlatego gotowanie tych grzybów nie powoduje zmniejszenia ich właściwości trujących.
Muchomora sromotnikowego, łatwo można pomylić z zielono zabarwionym gołąbkiem, gąską zielonką, czubajką kanią. Muchomora wiosennego i jadowitego zbieracze mylą z młodymi dziko rosnącymi pieczarkami.
Do grzybów powodujących śmiertelne zatrucia w wyniku uszkodzenia wątroby, nerek i nadnerczy należy zasłonak rudy i piestrzenica kasztanowata. Takie gatunki jak: strzępiaki, czernidłaki, lejkówki, muchomory czerwone i plamiste, zawierają trucizny, które atakują system nerwowy. Do tej grupy zalicza się olszówkę, która zawiera w sobie truciznę rozpuszczalną w wodzie. Obgotowanie zmniejsza lecz nie likwiduje właściwości trujących, a objawy inne niż gastryczne nie są kojarzone ze spożyciem olszówki.
Inna grupa grzybów, która powoduje zatrucia objawiające się biegunkami i wymiotami prowadzącymi do odwodnienia organizmu to: niektóre gołąbki, mleczaje, gąski, czubajki, muchomor cytrynowy, wieruszka ciemna, pieczarka żółtawa, maślanka wiązkowa i ceglasta.
Wszystkie te grzyby posiadają na spodniej części kapelusza blaszki, a związki trujące zawarte w nich nie są wykrywane żadnymi sposobami domowymi!
W obrębie grupy grzybów, które po spodniej stronie kapelusza posiadają rurki, przypominające gąbkę występują grzyby trujące, rzadko spotykane, takie jak: borowik purpurowy, borowik grubotrzonowy, borowik szatański ; goryczak żółciowy – (mylnie zwany szatanem) grzyb niejadalny ze względu na bardzo gorzki smak.
Przyczyną poważnych kłopotów zdrowotnych mogą być nie tylko grzyby trujące . Zebrane grzyby jadalne pozostawione w warunkach sprzyjających rozwojowi drobnoustrojów mogą być również czynnikiem wywołującym zatrucia bakteryjne.
Należy unikać podawania potraw z grzybów dzieciom, osobom starszym lub chorym – grzyby zawierają dużo substancji chitynowych co powoduje, że nawet gatunki jadalne są ciężko strawne.
Należy zbierać tylko dobrze znane gatunki grzybów pamiętając, że wiele grzybów trujących jest bardzo podobnych do jadalnych i tylko dobra znajomość cech botanicznych pozwala uniknąć tragicznej pomyłki ! Nie zbierać grzybów małych, ukrytych w ściółce, u których nie można dostrzec charakterystycznych cech gatunkowych.Najlepiej zaopatrzyć się w dobry atlas grzybów i przy jego pomocy sprawdzić jeszcze raz w domu grzyby przyniesione z lasu.